Trias

Trias 199,6-251,0 m.j.
De oudste Periode van het Mesozoïcum. De naam Trias betekent Drieëenheid, groep van drie. Het slaat op de groepering van Buntsandstein, Muschelkalk en Keuper tot één eenheid.
Type lokaliteit: Duitsland.
Het type gebied van de oorspronkelijke mariene indelingen wordt gevormd door de Alpen. Bij de nieuwste indelingen worden ook stratotypen in het noorden van Canada en van de Sovjet-Unie gebruikt. De indeling van de Trias is nog steeds aan veranderingen onderhevig.
In Nederland zijn Trias-gesteenten ontsloten in de Achterhoek en in Oost-Twente.

Keuper (ongeveer 199,6-228,7 m.j.)
Het bovenste 1/3^e deel van de Germaanse Trias. Het wordt wel als naam gebruikt voor het Laat-Trias Tijdvak. De naam is overgenomen van een lokale benaming die de plattelandsbevolking van Coburg in Duitsland gaf aan de bonte mergels van de Midden-Keuper. Deze benaming is weer afgeleid van kipper of Koper, waarmee een bontgekleurde kledingstof werd aangeduid.
Type lokaliteit: de Duitse bovenloop van de Rijn, de omgeving van Coburg.

Muschelkalk (ongeveer 228,7-245,9 m.j.)
Het middelste 1/3^e deel van de Trias, een lithostratigrafische aanduiding waarmee een schelprijke kalkformatie bedoeld wordt. De naam wordt ook wel chronostratigrafisch gebruikt. Niet alle Muschelkalk-afzettingen zijn echter van Midden-Trias ouderdom.
Type lokaliteit: de omgeving van Thüringen, Duitsland.

Buntsandstein (ongeveer 245,9-251,0 m.j.)
Het onderste 1/3^e deel van de Trias. Het is een lithostratigrafische aanduiding waarmee rood-, oranje-, en geel-gevlekte zandstenen werden bedoeld. Later is deze naam lange tijd chronostratigrafisch gebruikt als equivalent van het Tijdvak Vroeg-Trias. Het probleem bij dit gebruik is dat een deel van de Buntsandstein (lithostratigrafische naam) reeds tijdens het Perm blijkt te zijn afgezet.

Rhätien (Rhaetien, Rhétien) 199,6-203,6 m.j.
De jongste Tijd van de Trias. Men heeft er lange tijd over getwijfeld of het Rhätien nou tot de Trias behoorde of tot de Jura. Sommige Triasspecialisten zijn van oordeel dat het Rhätien beter weggelaten of tot Subtijd gedegradeerd kan worden omdat is gebleken, dat het maar door één ammonietenzone wordt vertegenwoordigd. Het is genoemd naar de Rhätische Alpen.
Type lokaliteit: het Rhätikon, liggend op de grens tussen het kanton Grisons in Zwitserland en Voralberg in Oostenrijk.
Enig Rhätien komt in de Achterhoek nabij de oppervlakte voor.

Norien 203,6-216,5 m.j.
De middelste Tijd van het Tijdvak Laat-Trias (Keuper); genoemd naar Noricum, een Romeinse provincie ten zuiden van de Donau ter hoogte van Oostenrijk zonder Tirol.
Type lokaliteit: de oostelijke Alpen, Bicrenatus-Lager des Sommeraukogels.
In Nederland vond tijdens het Norien gipsvorming plaats in een sterk verdampende zee, hetgeen nu teruggevonden wordt als dikke anhydrietlagen.

Karnien (Carnien) 216,5-228,7 m.j.
De oudste Tijd van het Tijdvak Laat-Trias (Keuper); genoemd naar de Karnische Alpen (Carnia was een Romeinse aanduiding voor het huidige grensgebied tussen Oostenrijk, Italië en Joegoslavië).
Type gebied: de Karnische Alpen (Raibler schichten).

Ladinien 228,7-237,0 m.j.
De jongste Tijd van het Tijdvak Midden-Trias (Muschelkalk); genoemd naar de Ladini, bewoners van enkele dalen in de Dolomieten die een eigen dialect spreken, het Ladino, dat verwant is aan het Rhäto-Romaans.
Type lokaliteit: de Dolomieten en in het bijzonder de Buchersteiner, Wengener en Cassianer Schichten.
Het Ladinien is in Nederland uit boringen bekend als dolomiet-houdende schalies met hier en daar dolomiet en kalklaagjes.

Anisien 237,0-245,9 m.j.
De oudste Tijd van het Tijdvak Midden-Trias (Muschelkalk); genoemd naar de rivier de Enns in Oostenrijk. Latijns: anisus, naar de Keltische volksstam der Anisi, die in de streek rond deze rivier leefde.
Type lokaliteit: het gebied rond de plaats Gross-Reifling a.d. Enns in Oostenrijk.
In Nederland komen gesteenten met vermoedelijk Anisien-ouderdom voor in de steengroeves ten oosten van Winterswijk. Hier zijn geen ammonieten of andere gidsfossielen te vinden, hetgeen de datering vaag maakt. Er zijn wel mooie krimpscheuren en met wat geluk pootafdrukken van dinosaurusachtige kleine reptielen te vinden. De bekendste lithostratigrafische eenheid hierin met vermoedelijk Anisien-ouderdom is de Wellenkalk, een ondiep-waterafzetting met golfribbels.

Olenekien 245,9-249,5
De jongste Tijd van het Tijdvak Vroeg-Trias
De naam Olenekien is afgeleid van de rivier de Olenjok (of Olenek) in Siberië.
Type lokaliteit: de rivier de Olenjok, Siberie.

Induan 249,5-251,0
De oudste Tijd van het Tijdvak Vroeg-Trias.
De naam is gegeven door Russische wetenschappers.

Enkele andere benamingen:

Griesbachien (?)-251,0 m.j.
De oudste Tijd van de Trias Periode; genoemd naar Griesbach Creek op het noordwestelijke deel van Axel Heiberg, een eiland in het noorden van Canada; dit riviertje is op zijn beurt genoemd naar C.L. Griesbach (1847-1907), een Trias-onderzoeker.
Type lokaliteit: Griesbach Creek, Blind Fiord Formation.

Skyth (Scythien) 245,9-251,0 m.j.
Het oudste Tijdvak van de Trias Periode; genoemd naar de Skythen (Gr. skutai), een Aziatisch steppevolk dat verwant was aan de Iraniërs. Zij vestigden zich zo'n 3000 jaar geleden aan de noordkust van de Zwarte Zee, vanwaar ze 700 jaar later door de Kelten en de Sarmaten werden verdreven. Volgens de overlevering waren het vervaarlijke boogschutters te paard.
Type lokaliteit: Rusland.
Het Skyth wordt in Nederland vertegenwoordigd door de Buntsandstein.

Spathien 245,9-249,5 m.j.
De jongste Tijd van het Tijdvak Skyth (= Vroeg-Trias); genoemd naar de Spath Creek, die zijn naam ontleent aan Trias-onderzoeker L.F. Spath (1882-1957). De beek mondt uit in de Nansen Sound, 1 mijl ten zuiden van de Ottofjord op Ellesmere Island in het noorden van Canada.
Type lokaliteit: noordkant van Spath Creek, Blaa Mountain Formation.

Bron: “Geologische tijdschalen”, Auteur: Remy Lopes de Leão Laguna.