Grafheuvels in Nederland
In Nederland zijn ongeveer 1700 grafheuvels bekend.  Deze zijn voornamelijk te vinden in Drenthe, Gelderland, Noord-Brabant, Utrecht en Limburg. Maar ook in Friesland, Groningen, Noord-Holland en Zeeland zijn grafheuvels te vinden. Op de Veluwe en in Drenthe zijn nog veel grafheuvels uit de bronstijd te vinden.

Er waren er veel meer, maar een aantal is verdwenen door afgraving, vernieling, bebossing, erosie enz. Daarnaast worden ook weer nieuwe grafheuvels ontdekt.

Alle grafheuvels in Nederland staan op de lijst van archeologische monumenten en genieten bescherming volgens de monumentenwet.

Grafheuvels werden opgeworpen in het Neolithicum, de bronstijd en de ijzertijd en werden op verschillende manieren aangelegd, afhankelijk van de periode.

De oudste grafheuvels in Nederland zijn ongeveer 5000 jaar geleden aangelegd bij Apeldoorn. De grootste grafheuvel van Noordwest-Europa ligt in Arnhem, de Meelworstenberg op het landgoed Warnsborn. De Meelworstenberg is één van de grafheuvels uit de steentijd.

Bijzonder is dat rond 1200 voor Christus de overledenen zijn bijgezet in uitgeholde boomstammen.

Grafheuvels komen over de gehele wereld voor en zijn op vele manieren aangelegd.


Een voorbeeld van een bijzondere en toegankelijke verzameling grafheuvels bevindt zich in de gemeente Veldhoven. Deze zijn opgeworpen in het Neolithicum en de midden bronstijd. Het gaat om 16 gerestaureerde grafheuvels van diverse types.

Informatie over grafheuvels is vaak moeilijk te vinden of ontbreekt bijna volledig. Zowel bij  VVV-kantoren als bij andere informatieverstrekkers is het bestaan van grafheuvels vaak onbekend.  Op de schaarse kaarten zijn de grafheuvels niet altijd juist aangegeven. Zo geeft men op de lijst van Rijksmonumenten alleen het terrein aan waar grafheuvels zijn te vinden. Dat kan een bos zijn of een heideveld. De juiste ligging ontbreekt. Op onze soms moeizame speurtochten hebben we de door ons gevonden grafheuvels in kaart gebracht en de juiste lokatie opgetekend. Verder de beste plek om te parkeren.

In sommige gevallen zijn de grafheuvels niet toegankelijk omdat zij op militair of particulair terrein liggen zoals de grafheuvels op de Leusderheide (militair terrein).
  
Hieronder een overzicht van de door ons bezochte en in kaart gebrachte grafheuvels.
 

Alphen (NBr), Kwaalburg

Amerongen, Bergweg

Amersfoort

Anloo, Boswachterij Anloo

Apeldoorn, Spainkbos

Arnhem, Warnsborn

Bergeijk, De Galgenberg

Best

Borger, Drouwenerstraat

Bronneger

Doorn, Kaapse Bossen

Elspeet, Molenbergweg

Elspeet, Nunspeterweg

Elspeet, Schotkampweg

Elst, Elsterberg

Elst, Plantage Willem III

Ermelo, Speuld

Ermelo, Speulderveld

Ermelo, Ermelose heide

Ermelo, Groevenbeekse Heide

Garderen, Bergsham

Garderen, De Wilde Kamp

Goirle, De Regte Heide

Hilversum, Hoorneboegse Heide

Hilversum, Westerheide

Hoogeloon, De Zwartenberg

Hoog Soeren, Pomphul

Hoog Soeren, Soerenseweg

Knegsel, Zandoerleseweg

Lage Vuursche

Laren (NH), Zuiderheide

Leersum, Zuilensteinsche Bosch

Leuvenum, Oude Zwolseweg

Odoorn, Eppiesbergje

Oss, Vorstengrafmonument

Oss, Paalgravenmonument

Putten, Landgoed Schovenhorst

Putten, Peppelerweg

Rolde, Grafheuvelveld Tumulibos

Soest, Het Enghenbergje

Soest, Monnickenbos

Soest, De Stompert

Stroe, Stroese Heide

Swalmen, Kroppestraat

Uddel, Koningsweg

Uddel, Uddelermeer

Uddel, Uddelermeerweg

Vaassen, Celtic Fields

Vaassen, Elburgerweg

Vaassen, Grafheuvels

Wageningen, Wageningseberg

Veldhoven, Toterfout

Venlo, Jammerdaalse Heide

Vierhouten, Elspeterbosweg

Weert, Boshoverheide

Zuidwolde, Tonckenbos